AZS – atopowe zapalenie skóry, czym jest i jakie objawy daje? Przyjrzymy się temu dosyć powszechnemu zjawisku chorobowemu, zwłaszcza u dzieci. Atopowe zapalenie skóry to rodzaj choroby alergicznej – co istotne może dotykać nawet niemowlęta. AZS ma ścisły związek z konkretnym alergenem występującym w otoczeniu dziecka. W momencie, kiedy dany alergen zetknie się z układem immunologicznym naszego malucha, ten zareaguje nieprawidłowo. Z kolei nieprawidłowa reakcja ze strony układu immunologicznego będzie widoczna gołym okiem w postaci konkretnych objawów. Do takich objawów możemy zaliczyć te łagodne formy, takie jak kichanie czy łzawienie oczu, ale objawy mogą być także poważniejsze, jak na przykład pokrzywka skórna czy nawet trudności w oddychaniu.
Najczęstszą postacią AZS jest forma wyprysku skórnego, która ma charakter przewlekły – długotrwały. Zwykle początki atopowego zapalenia skóry obserwujemy u niemowląt lub we wczesnym dzieciństwie. Zaznaczyć tutaj trzeba, iż większe ryzyko pojawienia się atopowego zapalenia skóry maja dzieci, w których rodzinie już występowało to schorzenie lub astma czy katar sienny. Jednak etiologia AZS nie jest do końca jeszcze znana, znane natomiast są pewne czynniki, które sprzyjają rozwojowi atopowego zapalenia skóry.
Czynniki te mogą być przyczyną AZS
– a są to między innymi:
• Geny – czyli skłonności dziedziczne,
• Alergeny pokarmowe,
• Alergeny w środkach piorących,
• Żywność przetwarzana,
• Zanieczyszczenie środowiska,
• Stres,
• Drobnoustroje chorobotwórcze występujące na skórze,
• Zaburzenia w funkcjonowaniu lub budowie skóry
Przyjmuje się więc, że atopowe zapalenie skóry jest chorobą zapalną o podłożu immunologicznym, gdzie duża role odgrywają nasze geny, ale także czynniki zewnętrzne, nie są bez znaczenia. Obraz kliniczny tej choroby waha się od łagodnego do ciężkiego. W najtrudniejszych przypadkach atopowe zapalenie skóry może zaburzać prawidłowy wzrost i rozwój naszego dziecka.
Najczęstsze – ogólne objawy atopowego zapaleni skóry to:
• Zaczerwieniona skóra,
• Bardzo sucha i szorstka skóra,
• Łuszczenie się skóry,
• Swędzenie (czasem bardzo intensywne),
• Wysypka (najczęściej w postaci czerwonych plamek),
• Owrzodzenia skóry
Takie objawy na skórze dziecka mogą pojawić się do około 48 godzin po kontakcie z uczulającym alergenem. Wykwity te umiejscowione są zazwyczaj w okolicach twarzy, szyi, karku, dłoni, stóp czy też łokci i kolan, ale tak naprawdę AZS może rozprzestrzeniać się też na inne obszary ciała naszego dziecka. Wyjątek stanowi tu obszar pieluszkowy, gdzie wilgoć chroni skórę maluszka. Sytuacja jest delikatnie inna u naszych starszych dzieci, gdzie atopowe zapalenie skóry pojawia się zazwyczaj w fałdach łokci, dłoni a także kolan. Wysypki i zaczerwienienia za uszami czy na stopach, jak również na skórze głowy, mogą czasem być oznaką atopowego zapalenia skóry, więc i te miejsca warto obserwować jeśli podejrzewamy, że nasza pociecha jest narażona na AZS.
Pielęgnacja skóry dziecka, które ma problem z atopowym zapaleniem skóry jest niezwykle wymagająca. Do kąpieli i mycia konieczne są preparaty hipoalergiczne. Ważne jest aby unikać preparatów zapachowych i takich, które zawierają barwniki. Temperatura wody do kąpieli dziecka z AZS nie powinna być wyższa od temperatury ciała, a sama kąpiel powinna być możliwie jak najkrótsza. Do wody warto dodać ograniczające świąd skóry emolienty. Dodatkowo po kąpieli należy dokładnie ale bardzo delikatnie osuszyć skórę i stosunkowo szybko nałożyć na nią emolienty (kosmetyki/preparaty o właściwościach silnie natłuszczających). Pamiętajmy, aby robić to niezwykle delikatnie, aby dodatkowo nie podrażniać skóry dziecka. Tak samo nie podrażniać skóry powinny ubranka. Tu także ważne jest aby jak najmniej przylegały do skóry, aby były przewiewne i prane w hipoalergicznych preparatach.
Leczenie atopowego zapalenia skóry nie należy do łatwych. Głównym zadaniem jest, jeśli to możliwe, wyeliminowanie alergenów z diety i otoczenia naszego dziecka. Największą szansę na całkowite wyleczenie mają tylko te dzieci, u których bardzo wcześnie wystąpiły pierwsze objawy i zostały wcześnie zdiagnozowane.