Pępek – z definicji wiemy, że jest to blizna, która jest pozostałością po odpadniętej pępowinie. Właśnie – blizna. Jak zadbać więc o to, aby kikut po pępowinie ładnie i bez problemu zagoił się u naszego noworodka?
Zacznijmy od tego, że gdy jesteśmy w ciąży pępowina dostarcza naszemu dziecku tlen oraz wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Tuż po porodzie, pępowina jest zaciskana przez klips (który za około dwa dni będzie można zdjąć, jeśli kikut wyschnie i przestanie krwawić) i odcinana (jest to proces bezbolesny, gdyż pępowina nie jest unerwiona), pozostaje po niej jedynie kikut. Dalszy prawidłowy proces prowadzi do odpadnięcia kikuta, zagojenia się rany po nim i powstaniu pępka.
Sam kikut potrzebuje zwykle od 5 do 15 dni aby w pierwszej kolejności wyschnąć, potem skurczyć się, zczernieć, aż w końcu ostatecznie odpaść. Zdarza się, iż tuż przed odpadnięciem kikut może odrobinę przesiąkać. Niewielka ilość płynu może być przezroczysta, lepka lub brązowawa i delikatnie ubrudzić ubranko. Ale spokojnie, nic złego się nie dzieje – jest to zjawisko naturalne, część procesu gojenia się – choć nie występuje u każdego dziecka.
Najprostszą a zarazem najlepszą formą dbania o kikut pępowinowy jest zachowanie go w suchości i czystości, najważniejsze, aby go nie zabrudzić. Ważne jest także, aby starać się nie podrażniać okolic pępka – należy zwrócić uwagę aby np. pieluszka czy ubranko nie podrażniały kikuta. Bezwzględnie nie powinniśmy także drapać, skubać, podnosić czy w jakikolwiek inny sposób podrażniać czy przyspieszać odpadnięcia kikuta pępowinowego, nawet jeśli odstaję, jest naderwany czy zwisa.
Tak wiec dopóki kikut nie odpadnie a pępek się nie zagoi, powinniśmy możliwie unikać moczeni go w wodzie podczas kąpieli. Zdecydowanie wystarczy delikatne przetarcie wacikiem lekko nawilżonym samą wodą i odciśniętym z jej nadmiaru.
Kikut należy obserwować także pod kontem możliwej infekcji. Taką oznaka może być zaczerwienienie okolic kikuta, może on być dość ciepły w dotyku. Jeśli dodatkowo dziecko jest niespokojne, nie chce jeść, gorączkuje a z kikuta sączy się większa ilość krwi lub ropa należy koniecznie skontaktować się z pediatrą.
Czasem zdarza się waśnie tak, że kikut nie goi się prawidłowo, a w okolicy, kikuta tworzy się wilgotna czerwona tkanka, często z guzkiem – ziarniakiem pępkowym- zwykle niegroźnym ale wymagającym kontroli lekarskiej. Inną przypadłością, która może się pojawić, gdy kikut nie goi się prawidłowo jest przepuklina pępkowa. Rozwija się ona w formie wybrzuszenia w okolicy pępka i zwykle jest szybko widoczna, zwłaszcza gdy nasz maluch płacze lub się pręży. Zwykle ona również nie jest niebezpieczna dla zdrowia naszego dziecka i samoistnie ustępuje między trzecim a piątym rokiem życia malucha.